Agora: İz bırakan tarih..

Bugün sınıfla ve Reklam Ajansı Yönetimi dersimizi veren Murat Türkay hocamızla birlikte tarihi İzmir’in en büyük antik kentlerinden olan Agora’ya gittik. Orada İzmir’i ve içerisindeki zenginlikleri bir kez daha görme fırsatını yakaladık. Geçmişini bilmeyen geleceğini de bilemez derler ya, gerçekten doğru bir söz olduğunu düşünürüm. Üzerinde yaşadığımız bu topraklarda yaşanmış geçmişlerin günlük hayatın telaşı ile ne yazık ki farkında bile olamıyoruz. Ama gelin hep birlikte geçmişimize bir göz atalım…

Grekçe bir kelime olan Agora, “toplanılan yer, kent meydanı, çarşı, pazar yeri” gibi anlamlara gelmektedir. Antik Çağ’da agoraların ticari, siyasi ve dini fonksiyonlarının yanı sıra sanatın yoğunlaştığı ve birçok sosyal olayların geçtiği veya gerçekleştirildiği kentin odak noktası olduğunu bilinmektedir. Antik Çağ’da her kentte en az bir agora yer almaktadır. Kimi büyük kentler ise genelde iki agora yer alırdı. Bunlardan biri, devlet işlerinin görüldüğü, etrafında çeşitli kamu binalarının toplandığı devlet agorası, diğeri ise ticari faaliyetlerin yoğunlaştığı ticaret agorasıdır.  İzmir Agorası, MÖ. 4 yy’da antik Smyrna Kenti’nin taşındığı Pagos (Kadifekale)’un kuzey yamacında kuruludur. Dönemin önemli kamu binalarıyla çevrilmiş olan bu yapı kentin devlet agorasıdır. Hellenistik Dönem’de kurulmuş olan agorada günümüze gelebilmiş kalıntıların çoğu, MS. 178 depreminden sonra İmparator Marcus Aurelius’un destekleriyle yeniden inşa edilen Roma Dönemi agorasına aittir. Smyrna agorası, dikdörtgen formda planlanmış, ortada geniş bir avlu ve etrafın sütunlu galerilerle (stoa) çevrili bir yapıdır. Kazılarla açığa çıkarılan kuzey ve batı stoa bodrum katı üzerinde yükselmektedir. Kuzey stoa plan özellikleri açısından bazilikadır. Her gün önünden geçtiğimiz, o görüntüye çok alıştığımız bir yerde işte böyle derin bir tarih yatmaktadır. İletişimciler olarak tarihten ve bu tarihin yarattığı dokulardan beslenmemiz gerektiği düşünüldüğünde kafamızı birazcık kaldırıp, önümüzde duran bu güzellikleri bundan sonra hep beraber keşfetmeye ne dersiniz? Eğer cevabınız olumlu ise; tarihe birlikte dokunup, onun farkındalığına beraber varalım… Okuduğunuz için teşekkürler!